TY - JOUR ID - 160056 TI - بررسی تجربی و تئوری یاتاقان کفشک لولایی جهت کاربرد در موتورهای توربینی دور بالای هوایی JO - مهندسی ساخت و تولید ایران JA - IJME LA - fa SN - 2476-504X AU - مهدیان, اصغر AU - شهریاری, بهروز AU - شیخی, محمد رضا AU - اسماعیلیان, مجتبی AD - استادیار، مهندسی مکانیک طراحی کاربردی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران AD - استادیار، مهندسی هوا فضا- سازه‌های هوایی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران AD - کارشناس ارشد، مهندسی مکانیک طراحی کاربردی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران AD - دکتری، مهندسی مکانیک ساخت و تولید، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، اصفهان، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 9 IS - 5 SP - 23 EP - 32 KW - موتورهای توربینی هوایی KW - روتور دور بالا KW - یاتاقان‌ کفشک لولایی (TPJB) KW - تحلیل تجربی و تئوری KW - دستگاه آزمایش یاتاقان DO - 10.22034/ijme.2022.160056 N2 - موتورهای توربینی دور بالای هوایی باید قابلیت عملکرد مطمئن و کار در رژیم‌های پروازی مختلف را داشته باشند. انتخاب نوع یاتاقان و طراحی آن جهت اطمینان از عملکرد بخش دوار این موتورها در تمام شرایط کاری از اهمیت خاص برخوردار است. یاتاقان‌های فیلم سیال و غلتشی معمولی قادر به تنظیم رفتار دینامیکی خود در پاسخ به تغییرات شرایط کاری سامانه نیستند. اما یاتاقان‌های کفشک لولایی می‌توانند با جبران نامیزانی، تطبیق با تغییرات سرعت و میرایی فعال، ارتعاشات محور را حذف نمایند و پایداری عملکرد و کاهش ناپایداری فیلم روغن را سبب شوند. در طراحی این نوع یاتاقان‌ها روش بارگذاری، پیش بار، نسبت طول به قطر، نیروی عمودی و گشتاور راه انداز، سختی و میرایی معادل و افزایش دمای روغن دارای اهمیت هستند. در این تحقیق یک نمونه یاتاقان برای یک محور با قطر مشخص طراحی و با لحاظ الزامات ساخته و تست گردید. جهت ارزیابی، آزمایش در سرعت‌های مختلف انجام و نتایج حاصل از آزمایش‌ها بیان می‌گردند. نتایج نشان می‌دهند که ضمن حرکت آرام و بدون لرزش محور تا دور 13000 دور بر دقیقه روان‌کاری در محدوده هیدرودینامیکی است. با پارامترهای اولیه شامل سامرفیلد 6/13، دمای 5/23 درجه سانتی‌گراد، دور 3570 دور بر دقیقه و لزجت 034/0 پاسکال-ثانیه، با گذشت زمان و افزایش تدریجی دما تا نسبت 4/1، ضمن کاهش نسبت لزجت تا 62/0 و کاهش عدد مشخصه یاتاقان تا 67/0، عدد سامرفیلد نیز کاهش می‌یابند. نمودارهای استخراج شده نشان از طراحی صحیح یاتاقان مورد نظر دارند. UR - https://www.iranjme.ir/article_160056.html L1 - https://www.iranjme.ir/article_160056_195a0b531f18458fddf781147581ae72.pdf ER -