TY - JOUR ID - 155985 TI - بررسی تجربی و عددی فرآیند تنش‌زدایی ارتعاشی در یک اتصال جوشی T شکل JO - مهندسی ساخت و تولید ایران JA - IJME LA - fa SN - 2476-504X AU - شه فراق, پوریا AU - فراهانی, محمدرضا AU - صفرآبادی فراهانی, مجید AU - فرهنگ, مجید AD - کارشناسی ارشد، مهندسی مکانیک، دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران، تهران AD - دانشیار، مهندسی مکانیک، دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران، تهران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 9 IS - 1 SP - 43 EP - 53 KW - تنش‌زدایی ارتعاشی KW - اندازه‌گیری تنش‌های پسماند KW - کرنش‌سنجی سوراخ KW - شبیه‌سازی المان محدود DO - 10.22034/ijme.2022.155985 N2 - از جمله روش‌های مرسوم تنش‌زدایی که می‌توان پس از انجام فرآیند ساخت بر روی قطعه اجرا نمود تنش‌زدایی حرارتی و ارتعاشی هستند. از مزایای روش تنش‌زدایی ارتعاشی نسبت به تنش‌زدایی حرارتی می‌توان به عدم نیاز به فیکسچر بندی، صرفه جویی در وقت و هزینه، عدم محدودیت وزنی و ابعادی و قابلیت استفاده برای تمامی آلیاژها نام برد. در این پژوهش به مطالعه عددی و تجربی تنش زدایی ارتعاشی یک اتصال جوشی T شکل پرداخته شده است. در گام اول نمونه T شکل با فرایند جوشکاری قوس الکتریکی ساخته شد. تنش‌های پسماند ایجاد شده درطول خط جوش به میزان 251 مگاپاسکال و در عرض خط جوش به میزان 191 مگاپاسکال اندازه گیری شد. انحراف ناشی از تنش‌های پسماند بدست آمده از شبیه‌سازی فرایند جوشکاری با نتیجه حاصل از مقادیر تجربی در راستای طولی حدود 17درصد و در راستای عرضی حدود 1.5 درصد بدست آمد. در ادامه ازطریق شبیه سازی المان محدود فرآیند تنش زدایی ارتعاشی، مقادیر بهینه پارامترهای مؤثر بر تنش‌زدایی ارتعاشی مانند فرکانس اعمال نیرو، میزان نیرو و محل اعمال نیرو، به دست آمد. موثرترین حالت در مدل‌سازی تنش‌زدایی ارتعاشی مربوط به زمانی است که نیروی اعمالی در آن 20% نیرو تسلیم قطعه و فرکانس تحریک 95% فرکانس طبیعی قطعه لحاظ گردد. نتایج اندازه‌گیری تجربی پس از تنش‌زدایی ارتعاشی با نتایج مدل‌سازی خطای 10درصدی را نشان داد . نتایج نشان داد که با افزایش فرکانس بار اعمالی تا 95% فرکانس طبیعی، تنش‌های پسماند طولی بیش از 55 درصد و تنش‌های عرضی حدود 70 درصد کاهش یافته‌‌اند. UR - https://www.iranjme.ir/article_155985.html L1 - https://www.iranjme.ir/article_155985_d5d1990847933cf3c21755f07b6840f2.pdf ER -