TY - JOUR ID - 146744 TI - تأثیر دما و زمان آنیل بین بحرانی بر ریزساختار و خواص مکانیکی فولاد پیشرفته‌ استحکام بالای منگنز متوسط JO - مهندسی ساخت و تولید ایران JA - IJME LA - fa SN - 2476-504X AU - شاهوردی, حمید رضا AU - دهقانی, امیر سالار AU - ذبیحی, محمد AU - امامی, محمد AD - دپارتمان مهندسی مواد،دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران AD - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات AD - دپارتمان مهندسی مواد،دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران AD - دانشگاه بناب Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 8 IS - 11 SP - 16 EP - 34 KW - فولاد پیشرفته‌ استحکام بالا KW - آنیل بین بحرانی KW - خواص مکانیکی KW - مارتنزیت KW - آستنیت DO - N2 - در تحقیق حاضر تأثیر دما و زمان عملیات حرارتی بر خواص مکانیکی و ریزساختار فولاد پیشرفته‌ استحکام بالای منگنز متوسط با 5 درصد وزنی منگنز و 1/0 درصد وزنی بور موردبررسی قرار گرفت. سه دمای 680، 700 و 710 درجه‌ی سانتی‌گراد بر اساس پایداری فاز آستنیت (دماهای پایداری 50، 70 و 90 درصد) به‌عنوان دماهای آنیل انتخاب شدند. مشخصه یابی مکانیکی توسط آزمون کشش تک‌محوره و بررسی‌های فازی و ریزساختاری نیز توسط پراش پرتوی ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) انجام گردید. شمش‌های آلیاژی، نورد داغ و سپس نورد سرد شدند. نمونه‌ی نورد سرد شده قبل از فرآیند آنیل دارای ساختار مارتنزیت بوده و فرآیند آنیل در هر سه دما منجر به بازپخت ساختار مارتنزیتی اولیه شد. با افزایش دمای آنیل از 680 به 710 درجه‌ی سانتی‌گراد، با افزایش درصد فاز آستنیت باقی‌مانده، استحکام کششی و ازدیاد طول نهایی افزایش و به علت بازپخت بیشتر فاز زمینه‌ مارتنزیتی، تنش تسلیم کاهش یافت. بهترین خواص حاصله برای نمونه‌ی آنیل شده در 710 درجه‌ی سانتی‌گراد به مدت 20 دقیقه بود که منجر به حصول استحکام کششی MPa 960 و ازدیاد طول 22 درصد شد. در دمای آنیل 710 درجه‌ی سانتی‌گراد، با افزایش زمان آنیل از 10 به 20 دقیقه، درصد آستنیت باقی‌مانده و ازدیاد طول ‌افزایش یافت ولی با افزایش بیشتر زمان به 30 دقیقه، به علت انحلال بیشتر فازهای رسوبی، پایداری فاز آستنیت کاهش‌یافته و فاز آستنیت حین سرمایش به فاز مارتنزیت تبدیل گردید و همین امر منجر به افت خواص مکانیکی نمونه شد. UR - https://www.iranjme.ir/article_146744.html L1 - https://www.iranjme.ir/article_146744_12e83812c81074e8d1b4fa50d50b0a11.pdf ER -